شگفتی های طبیعت: آتشفشان پاریکوتین
آتشفشان پاریکوتین[1] در ایالت میچوآکان[2] مکزیک قرار دارد. این آتشفشان یکی از عجایب هفتگانۀ طبیعی جهان است. پاریکوتین به عنوان یکی از آتشفشان های مخروط خاکستری محسوب می شود و شکل مخروطی شیب دار آن بوسیلۀ واریزه ها ایجاد شده است. یکی از خاص ترین چیزها دربارۀ این شگفتی طبیعی جهان این است که انسان ها از آغاز شکل گیری تا خاموشی و مرگ این آتشفشان در اطراف آن حضور داشته اند و شاهد فعالیت های آن بوده اند.
دو هفته پیش از رشد سریع پاریکوتین، روستاییان آن منطقه شنیده شدن غرش های بلندی در داخل زمین و احساس وقوع زمین لرزه را گزارش داده بودند. دیونیسیو پولیدو[3] و همسرش نخستین افرادی بودند که شاهد فوران این آتشفشان در فوریۀ 1943 در مزرعۀ ذرتشان بودند. تصورش را بکنید که یک آتشفشان در باغچۀ خانه تان داشته باشید!
حقایقی دربارۀ پاریکوتین برای کودکان
- آتشفشان پاریکوتین بخشی از حلقۀ آتش[4] است. حلقۀ آتش منطقه ای است در حوضۀ اقیانوس آرام که فعالیت های آتشفشانی و زمین لرزه های زیادی در آن روی می دهد.
- آتشفشان پاریکوتین رشد بسیار سریعی داشت. فعالیت این آتشفشان با فوران های کوچکی از سنگ و خاکستر آغاز شد. این فوران های کوچک در مدت فقط یک هفته به فوران هایی به ارتفاع یک ساختمان پنج طبقه تبدیل شدند! پاریکوتین همچنان به رشد خود ادامه داد و پس از یک سال ارتفاع آن به 336 متر رسید. در نهایت، ارتفاع این آتشفشان تا زمان مرگش به 424 متر رسید.
- فوران های آتشفشان پاریکوتین به مدت هشت سال، تا سال 1952، ادامه داشت. از آن زمان تاکنون این آشتفشان ساکت و آرام مانده است.
- طبق نظری که وجود دارد، پاریکوتین یک آتشفشان تک منشأ است، یعنی زمانی که فوران هایش به پایان برسد دیگر هیچوقت مجدداً فوران نمی کند. آتشفشان پاریکوتین به نام دهکده ای که در آن قرار دارد نامگذاری شده است.
- آیا می دانستید سنگ های سختی که پس از سرد و سخت شدن گدازه های آتشفشانی تشکیل می شوند بازالت نام دارند؟
- کشور مکزیک به دلیل آتشفشان های فعال اش معروف است. در کمربند آتشفشانی ترانس مکزیکی[5] 1400 دودکش آتشفشانی وجود دارد! آتشفشان پاریکوتین جوانترین آتشفشان در میان تمام این آتشفشان ها است. دمای گازهای متصاعد شده از فوران این آتشفشان بین 1026˚C (1879˚ F) تا 1060˚C (1940˚ F) بود. همچنین، حرارت گدازه هایی که از آن جاری می شدند به 1070 درجۀ سلسیوس (1958 درجۀ فارنهایت) رسیده بود. جریان گدازه هایی که از آتشفشان خارج می شدند سریع بود و گدازه ها می توانستند با سرعت 60 متر در دقیقه حرکت کنند!
- به دلیل فوران های آتشفشانی ساکنین دهکده مجبور شدند تا خانه هایشان را تخلیه کنند و در مدت کوتاهی این منطقه برایشان ناامن شد و دیگر نمی توانستند در آنجا زندگی کنند. تا سال 1944، این دهکده دیگر ناپدید شده بود، زیرا گدازه ها کاملاً آنرا پوشانده بودند و فقط قسمت بالایی کلیسای سان خوان پارانگاریکوتیرو[6] هنوز دیده می شد.
- مردم می توانند به این آتشفشان صعود کنند. این کار حیرت انگیز است! البته، کمی هم ترسناک است اما تجربۀ یکی از هفت شگفتی طبیعی جهان فراموش نشدنی خواهد بود!
سؤال و جواب
سؤال: آتشفشان پاریکوتین یکی از جوانترین یا یکی از پیرترین آتشفشان های کمربند آتشفشانی ترانس مکزیکی است؟
جواب: جوانترین
سؤال: آتشفشان پاریکوتین در چه سالی برای اولین بار فوران کرد؟
جواب: 1943
سؤال: این آتشفشان چند سال فوران داشت؟
جواب: 8 سال
سؤال: این آتشفشان از روی چه چیزی نامگذاری شده است؟
جواب: دهکده ای که در آن قرار دارد
سؤال: آخرین ارتفاع آتشفشان پاریکوتین چه مقدار بود؟
جواب: 424 متر
منبع: scienceforkidsclub (2020)
ترجمه: آکادمی کودک باغ کتاب تهران
[1] The Paricutin Volcano
[5] Trans-Mexican Volcanic belt
[6] San Juan Parangaricutiro