مجله آکادمی باغ کتاب

زیستگاه بیابان

بیابان ها خشک ترین مکان های روی زمین هستند؛ میزان بارش سالانۀ آنها کمتر از 10 اینچ (25 سانتیمتر) است. در بعضی از صحراها ناگهان باران زیادی می بارد، اما پس از آن، ممکن است ماه ها یا حتی سال ها باران نبارد.

نویسنده: اوری هرت[1]

لرزیدن از سرما در بیابان

تعداد زیادی از بیابان ها بین 8000 تا 10000 سال قبل ایجاد شده اند. بعضی از آنها در طول روز فوق العاده گرم هستند. با وجود آنکه دمای بسیاری از بیابان ها می تواند به بیش از 100 درجۀ فارنهایت (37.8 درجۀ سلسیوی) در طول روزهای تابستان برسد، اما ممکن است هوا هنگام شب بسیار سرد شود. چرا؟ به این دلیل که در بیشتر مناطق ابرها و بخار آب، گرما را در خود نگه می دارند و مانند یک پتو عمل می کنند، اما در بیابان ها ابر و بخار آب کافی برای چنین چیزی وجود ندارد.

بعضی بیابان ها همیشه سرد هستند، واقعیت این است که بزرگترین بیابان جهان، جنوبگان است! با وجود آنکه جنوبگان پوشیده از برف و یخ است، اما بندرت در آن باران یا برف می بارد و این چیزی است که آنرا به بیابان تبدیل کرده است.

بیابان های معروف

بیابان ها ممکن است فضای بسیار بزرگی داشته باشند. به عنوان مثال، از نظر مساحت، تمام ایالت های ایالات متحده که در قارۀ آمریکای شمالی قرار دارند را می توان تقریباً بخوبی در صحرای بزرگ آفریقا جای داد. صحرای بسیار بزرگ گُبی در آسیا، در بخش هایی از چین و مغولستان امتداد یافته است. در آمریکای شمالی هم صحراهای بزرگ وجود دارد، از جمله بیابان موهاوی که در کالیفرنیا و بخش هایی از نوادا، آریزونا و یوتا قرار دارد. بیابان سونورا، بیابان بزرگ دیگری است که در مکزیک و بخش هایی از جنوب غربی ایالات متحده واقع شده است. بیش از یک پنجم از قارۀ استرالیا را بیابان ها پوشانده اند. بیابان گریت ویکتوریا، بزرگترین بیابان در این قاره است.

با دقت نگاه کنید!

ممکن است اینطور بنظر برسد که بعلت خشکی زیاد بیابان ها، هیچ موجودی نمی تواند در آنها زندگی کند. اما بیشتر بیابان ها با وجود گیاهان و جانورانی که با زنده ماندن بدون آب زیاد سازگار شده اند، سرشار از زندگی هستند. بعضی از گیاهان مانند کاکتوس ها، آنقدر آب در ساقه هایشان ذخیره می کنند که تا بارش باران بعدی تمام نشود. گیاهان دیگر مانند کَهور، برگ های بسیار کوچکی دارند و در طول روز این برگ ها را به سمت بالا جمع می کنند تا از آبی که در داخل آنها وجود دارد محافظت کنند. بعضی از گیاهان صحرایی فقط زمانیکه باران ببارد جوانه می زنند و گل می دهند.  

سازگاری  جانوران بیابانی هم بگونه ای است که به آنها کمک می کند تا بدون نیاز به آب زیاد زنده بمانند. خرموش کانگورویی بیابان سونورا آب مورد نیازش را از دانه هایی که می خورد بدست می آورد. گروهی از جانوران گوشتخوار مانند روباه، مایعات لازم را از شکارهای خود تأمین می کنند.

می دانید یک ترفند دیگر چیست؟ بیشتر جانوران بیابانی در طول روز زیر زمین یا در سایۀ سنگ ها و صخره ها می مانند. بسیاری از آنها برای شکار غذایشان، در هنگام شب و وقتی هوا خنک است بیرون می آیند.  

اگر برنامه دارید که به یک سفر اکتشافی در بیابان  بروید، حتماً آب، ضد آفتاب و لباس های محافظ همراه داشته باشید.

منبع: کیدز نشنال جئوگرافیک

ترجمه: آکادمی کودک باغ کتاب تهران