فعالیت علمی (10): بلورهای جالب
وسایل و مواد مورد نیاز:
- 4/1 فنجان نمک اپسوم
- 4/1 فنجان آب داغ
- رنگ خوراکی
- یک عدد فنجان
- یک عدد بشقاب
- یک عدد ظرف شیشه ای کوچک (اختیاری)
مراحل انجام کار:
1. 4/1 فنجان نمک اپسوم و 4/1 فنجان آب گرمی که از شیر ظرفشویی گرفته اید را در داخل فنجان بریزید و آنها را هم بزنید.
2. اگر تمام نمک حل نشد، فنجان را به مدت 20 تا 30 ثانیه در ماکروفر گرم کنید.
3. وقتی تمام نمک حل شد، یک یا دو قطره رنگ خوراکی در فنجان بریزید و آنرا هم بزنید تا ترکیب شود.
4. فنجان را در یخچال بگذارید. هر نیم ساعت یا یک ساعت یکبار آنرا بررسی کنید. در مدت 4 ساعت بلورها باید در ته فنجان تشکیل شوند.
5. با استفاده از یک چنگال بلورها را بردارید و در یک بشقاب بگذارید.
6. اگر می خواهید این بلورها مدت بیشتری باقی بمانند، آنها را در یک ظرف شیشه ای دردار قرار دهید.
چه اتفاقی می افتد؟
در آب داغ نسبت به آب سرد، نمک بیشتری می تواند حل شود، در نتیجه وقتی آب داغ در یخچال سرد می شود، نمک اپسوم بلورهایی را در اطراف فنجان ایجاد می کند. شکل منحصربفرد مولکول های نمک اپسوم موجب می شود تا بلورهای درازی تشکیل شوند که تقریباً شبیه سوزن هستند. بلورهای مختلف شکل های متفاوتی دارند. اگر شما بلورهای شکر یا نمک را زیر ذره بین نگاه کنید، می توانید شکل های بلوری جالب آنها را هم ببینید!
اکتشاف های بیشتر:
1. بلورهایی که پس از حل شدن تشکیل می شوند، به هر چیزی که بتوانند می چسبند. شما می توانید یک درِ بطری را به داخل فنجان نمک حل شده بیندازید تا بلورها بر روی آن تشکیل شوند.
2. آیا این آزمایش در آبی که دمایش برابر با دمای اتاق است هم انجام می شود؟ در آب سرد چطور؟
منبع: sciencefun.org (2020)
یک توصیۀ دوستانه: لطفاً این آزمایش را با اجازه و همراه بزرگترها انجام بدهید.
ترجمه: آکادمی کودک باغ کتاب تهران