فعالیت علمی (27): ذوب شکلات سکه ای
وسایل و مواد مورد نیاز:
- یک بسته شکلات سکه ای {می توانید شکلات های دیگر را هم امتحان کنید}
- بشقاب کاغذی
- خودکار
- کاغذ
- یک ساعت مچی، ساعت دیواری یا زمانسنج
- یک لیوان پلاستیکی شفاف
- کاغذ کاردستی سیاه یا ماژیک سیاه
مراحل انجام کار:
1. فویل تمام شکلات های سکه ای که در این آزمایش استفاده خواهید کرد را جدا کنید.
2. هر کدام از شکلات ها را در یک بشقاب کاغذی جداگانه بگذارید.
3. بشقاب های کاغذی را در مکان های مختلفی قرار دهید، مثلاً یکی از آنها را در فضای بیرون و در سایه، یکی را در فضای بیرون زیر آفتاب، یکی را داخل یک اتاق تاریک و یکی دیگر را در داخل منزل و زیر یک لامپ بگذارید.
در هر کدام از این مکان ها تا سه بشقاب قرار دهید تا ببینید کدام سریعتر آب می شود.
- یک بشقاب سفید که فقط شکلات سکه ای داخل آن است.
- یک بشقاب سفید که لیوان پلاستیکی شفاف داخل آن است؛ این لیوان روی سکه را می پوشاند و این امکان را بوجود بیاورد که مقداری گرما در آن به دام بیفتد.
- یک بشقاب کاغذی با یک قطعه کاغذ کاردستی مشکی یا بشقابی که با ماژیک مشکی رنگ شده، تا ببینید که آیا این کار موجب جذب گرمای بیشتر می شود یا خیر.
4. از وسیلۀ زمانسنجی که دارید و کاغذ و قلم استفاده کنید و مقدار زمانی را که طول می کشد تا شکلات ها در هر کدام از این شرایط آب شوند، یادداشت کنید. اگر شکلاتی بعد از 10 دقیقه انتظار آب نشد این موضوع را هم یادداشت کنید.
5. نتیجه هایی را که بدست آورده اید با یکدیگر مقایسه کنید و در مورد نتیجه گیری آخر کار فکر کنید.
چه اتفاقی می افتد؟
در یک دمای خاص، بعضی از شکلات های شما دچار تغییر فیزیکی شده و از حالت جامد به مایع تبدیل می شوند. به این فرایند ذوب شدن (آب شدن) می گویند. در این آزمایش نور خورشید یا حرارت، مقداری انرژی به شکلات ها اضافه می کند و این انرژی موجب می شود تا مولکول هایی که شکلات جامد را تشکیل می دهند شروع به حرکت کنند و به اطراف پخش شوند و در نتیجه شکلات جامد به مایع تبدیل شود.
آزمایش های بیشتر:
1. از یک دماسنج برای یادداشت درجه حرارت نقاط مختلف استفاده کنید. آیا می توانید پی ببرید که شکلات در چه دمایی شکلات شروع به ذوب شدن می کند؟
2. سعی کنید از شکلات های دیگری مثل شکلات تلخ و شکلات سفید استفاده کنید. آیا تغییری در نتایج ایجاد می شود؟
3. چه مدت طول می کشد تا شکلات در دهان شما آب شود؟ دمای بدن انسان چند درجه است؟ آیا این موضوع به اثبات یا رد فرضیۀ شما در مورد دمایی که شکلات در آن ذوب می وشود کمک می کند؟
منبع: sciencefun.org (2020)
یک توصیۀ دوستانه: لطفاً این آزمایش را با اجازه و همراه بزرگترها انجام بدهید.
ترجمه: آکادمی کودک باغ کتاب تهران