حقایقی دربارۀ گیاهان: دانه های کاکائو
آیا شما شکلات کاکائویی دوست دارید؟ بیشتر مردم شکلات کاکائویی را دوست دارند.
طعم تمام شکلات های کاکائویی دقیقاً شبیه به هم نیست، اما همۀ آنها طعم کاکائو می دهند. اینطور نیست؟ خوب، دلیلش این است که منشأ همۀ آنها دانۀ کاکائو است.
دانۀ کاکائو چیست؟
دانه های کاکائو، دانه هایی کوچکی هستند که می توان آنها را داخل غلاف هایی که روی درخت کاکائو می رویند، پیدا کرد. رنگ این غلاف ها نارنجی است و تقریباً به اندازۀ یک کدو حلوایی کوچک هستند. آنها شبیه توپ فوتبالی هستند که مقداری از باد آن کم شده باشد. وقتی این غلاف ها آمادۀ چیدن باشند، آنها را می برند و باز می کنند و به این ترتیب می توانند دانه های داخل آنها را بیرون بیاورند و برشته کنند (بو بدهند). قبل از اینکه دانه های کاکائو برشته شوند، بیشتر از سیصد طعم مختلف دارند. برشته کردن دانه ها، آنها را خشک می کند که در نتیجه می توان آنها را خرد کرد و به صورت کاکائو (پودر کاکائو) درآورد. کاکائوی ساده بسیار تلخ است و تا وقتی که به آن شکر اضافه نکنید، هنوز واقعاً شکلات نیست.
رشد دانه های کاکائو
بدلیل اینکه دانه های کاکائو روی درخت می رویند، شاید به این فکر بیفتید که چند تایی از آنها را در حیاط منزلتان بکارید. اما در صورتیکه در آمریکای جنوبی یا جای دیگری در جنوب استوا زندگی نکنید، نمی توانید این کار را انجام دهید. دلیلش این است که درختان کاکائو فقط در آب و هوایی که در تمام طول سال گرم و مرطوب باشد، رشد می کنند. درختان کاکائو به گرما و رطوبت نیاز دارند، اما اگر در نزدیکی درختان بلندتری که در برابر نور مستقیم خورشید بر روی آنها سایه می اندازند کاشته نشوند، بخوبی رشد نمی کنند.
به همین دلیل است که بیشتر افرادی که درخت کاکائو پرورش می دهند، انبه و پاپایا هم می کارند. این کار نتیجۀ خوبی دارد، زیرا هر دوی این میوه ها به خاک و آب و هوای مشابه نیاز دارند. درختان کاکائو به کندی رشد می کنند. سه تا پنج سال طول می کشد تا درختان کاکائو غلاف هایی را که دارای دانه های مناسب برای درست کردن شکلات هستند، تولید کنند.
درخت کاکائو می تواند تا دویست سال عمر کند، اما فقط می تواند به مدت حدود بیست و پنج سال دانه های کاکائو تولید کند. هر درخت کاکائو حدود هزار دانۀ کاکائو در سال تولید می کند. این مقدار دانه برای تهیۀ حدود دو پوند (907.18 گرم) شکلات مناسب است.
فکرش را بکنید...
هر سال، مردم سراسر دنیا 2 میلیارد پوند (907184740 کیلوگرم) شکلات می خورند و می نوشند. بنابراین، اگر هر درخت کاکائو دانۀ کاکائوی کافی برای تهیۀ فقط دو پوند (907.18 گرم) شکلات را در یک سال تولید کند، 1 میلیارد درخت کاکائو در سال مورد نیاز است تا جهان از نظر شکلات تأمین بماند.
اولین شکلات
سرخپوستان مایا[1] اولین مردمانی بودند که می دانیم از شکلات استفاده کردند. آنها دانه های کاکائو را خرد و تبدیل به پودر می کردند و سپس این پودر را با آب مخلوط می کردند تا هات چاکلت درست کنند. آنها به این ترکیب «آب تلخ» می گفتند، چون در آن شکر نمی ریختند. مایاها حتی از دانه های کاکائو به عنوان پول استفاده می کردند. سرخپوستان مایا از دانه های کاکائو برای خریدن برده و حیوانات استفاده می کردند.
حقایق جالب دیگر در مورد کاکائو
- شکلات کاکائویی رتبۀ اول استفاده از دانه های کاکائو را دارد، اما این تنها استفاده و کاربرد خوب آن نیست. کاکائو برای این موارد هم می تواند استفاده شود:
- روغنی که از پیش از برشته کردن دانه های کاکائو از آنها گرفته می شود، کرۀ کاکائو نام دارد که برای تهیۀ شکلات و بسیاری مواد غذایی دیگر استفاده می شود.
- بعضی از حیوانات دوست دارند پوست دانه های کاکائو را بخورند.
- پوست جدا شده از دانه های کاکائو به عنوان خاکپوش یا مالچ استفاده می شود. مالچ همان چیزی است که مردم در اطراف درختان و در باغچه های گل می ریزند تا از رشد علف های هرز جلوگیری کند.
- از کاکائو برای تولید شکلات سفید استفاده نمی شود.
چالش کاکائو
مقداری پودر سادۀ کاکائو، شکلات تلخ، شکلات نیمه تلخ، و شکلات شیری را بچشید. هر کدام از آنها چه تفاوتی دارد؟
منبع: scienceforkidsclub.com (2020)
ترجمه: آکادمی کودک باغ کتاب تهران